☰ MỤC LỤC
- Hiện tượng bề mặt da bị tổn thương khi tiếp xúc nhiệt độ nóng lạnh quá mức bất thường được gọi là bỏng. Ở mỗi cấp độ bỏng khác nhau lại có những nguy hiểm khó lường mà không phải là ai cũng nắm được.
- Vậy bỏng là gì? Các cấp độ bỏng như thế nào? Mời bạn đọc cùng Tổng Đài Y Khoa tìm hiểu sâu hơn về những vết bỏng qua bài viết sau:
Hiện tượng bề mặt da bị tổn thương khi tiếp xúc nhiệt độ nóng lạnh quá mức bất thường được gọi là bỏng. Ở mỗi cấp độ bỏng khác nhau lại có những nguy hiểm khó lường mà không phải là ai cũng nắm được.
Vậy bỏng là gì? Các cấp độ bỏng như thế nào? Mời bạn đọc cùng Tổng Đài Y Khoa tìm hiểu sâu hơn về những vết bỏng qua bài viết sau:
1. Bỏng là gì?
Bỏng là một trong những thương tích phổ biến nhất trong gia đình, đặc biệt là ở trẻ em. Bỏng được đặc trưng bởi tổn thương da nghiêm trọng. Dẫn đến các tế bào da bị ảnh hưởng và chết.
Hầu hết, mọi người có thể phục hồi sau khi bị bỏng mà không gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ chấn thương. Bỏng nghiêm trọng hơn đòi hỏi phải chăm sóc y tế khẩn cấp, ngay lập tức để ngăn ngừa biến chứng và tử vong.
2. Các mức độ bỏng
– Bỏng độ 1
Bỏng cấp độ đầu tiên gây tổn thương da tối thiểu. Chúng còn được gọi là siêu bỏng đốt sống, vì chúng ảnh hưởng đến lớp ngoài cùng của da. Dấu hiệu bỏng cấp độ 1 bao gồm:
- Đỏ
- Viêm nhẹ, hoặc sưng
- Đau đớn
- Da khô, bong tróc xảy ra khi vết bỏng lành
Các vết bỏng này ảnh hưởng đến lớp trên cùng của da. Dấu hiệu và triệu chứng sẽ biến mất một khi các tế bào da bong ra. Bỏng độ 1 thường lành trong vòng 7 đến 10 ngày mà không để lại sẹo.
Bạn vẫn nên đi khám bác sĩ nếu vết bỏng ảnh hưởng đến một vùng da rộng, hơn 3inch hay xảy ra trên mặt hoặc các khớp chính, bao gồm:
- Đầu gối
- Mắt cá
- Chân
- Xương sống
- Vai
- Khuỷu tay
- Cánh tay
Bỏng độ một thường được điều trị chăm sóc tại nhà. Thời gian lành thương có thể nhanh hơn khi bạn điều trị bỏng sớm. Phương pháp điều trị bỏng cấp độ 1 bao gồm:
- Ngâm vết thương trong nước mát trong năm phút hoặc lâu hơn
- Dùng acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm đau
- Bôi capocaine (gây tê) với gel hoặc kem lô hội để làm dịu da
- Sử dụng thuốc mỡ kháng sinh và gạc lỏng để bảo vệ khu vực bị ảnh hưởng
Bạn không được sử dụng nước đá, vì điều này có thể làm cho vết bỏng tồi tệ hơn. Bạn không được sử dụng bông gòn vào vết bỏng vì các sợi nhỏ có thể dính vào vết thương và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, tránh các biện pháp khắc phục tại nhà như bơ và trứng. Vì những biện pháp này không được chứng minh là có hiệu quả.
– Bỏng độ 2
Bỏng độ hai nghiêm trọng hơn vì tổn thương lan rộng ra khỏi lớp da trên cùng. Loại bỏng này khiến da bị phồng rộp và trở nên cực kỳ đỏ và đau.
Một số mụn nước mở ra, làm cho vết bỏng trông ướt hoặc khóc. Theo thời gian, mô dày, mềm, giống như vảy được gọi là dịch tiết fibrinous có thể phát triển trên vết thương.
Do tính chất mỏng manh của những vết thương này. Bạn nên giữ cho khu vực bỏng sạch sẽ và băng bó đúng cách để ngăn ngừa nhiễm trùng. Điều này cũng giúp vết bỏng mau lành hơn.
Một số vết bỏng cấp độ hai mất nhiều hơn ba tuần để chữa lành. Hầu hết các vết bỏng trong vòng hai đến ba tuần mà không để lại sẹo, nhưng thường có sự thay đổi sắc tố trên da.
Các mụn nước càng tồi tệ, vết bỏng sẽ càng lâu lành. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, ghép da là cần thiết để khắc phục. Ghép da lấy làn da khỏe mạnh từ một khu vực khác của cơ thể và di chuyển đến vị trí của vùng da bị bỏng.
Như với bỏng cấp độ 1, tránh dùng các biện pháp khắc phục tại nhà đáng ngờ. Các phương pháp điều trị bỏng nhẹ độ hai thường bao gồm:
- Chạy da dưới nước mát trong 15 phút hoặc lâu hơn
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn (acetaminophen hoặc ibuprofen)
- Bôi kem kháng sinh vào mụn nước
Tuy nhiên, nên điều trị y tế khẩn cấp nếu vết bỏng ảnh hưởng đến một khu vực rộng. Chẳng hạn như:
- Trên mặt
- Tay
- Mông
- Háng
- Đôi chân
– Bỏng độ 3
Không bao gồm bỏng độ bốn, bỏng độ ba là nghiêm trọng nhất. Chúng gây ra nhiều thiệt hại nhất, kéo dài qua mọi lớp da.
Có một quan niệm sai lầm rằng bỏng độ ba là đau đớn nhất. Tuy nhiên, với loại bỏng này, tổn thương lan rộng đến mức có thể dẫn đến tổn thương thần kinh.
Tùy thuộc vào nguyên nhân, các triệu chứng bỏng độ ba có thể biểu hiện bao gồm:
- Sáp và màu trắng
- Cháy xém
- Có màu nâu sẫm
- Sần sùi
- Mụn nước không phát triển
Không cần phẫu thuật, những vết thương này lành lại với sẹo và co rút nghiêm trọng. Không có mốc thời gian nào để chữa lành do bỏng độ ba gây ra.
Bạn không bao giờ tự điều trị bỏng độ ba. Hãy lập tức tìm đến phòng khám bệnh viện gần nhất để điều trị kịp thời. Trong khi bạn đang chờ điều trị y tế, hãy nâng cao vết thương cao hơn tim. Đừng cởi quần áo, nhưng hãy chắc chắn rằng không có quần áo nào bị dính vào vết bỏng.
3. Biến chứng khi bị bỏng
So với bỏng độ một và độ hai, bỏng độ ba có nguy cơ biến chứng cao nhất. Chẳng hạn như nhiễm trùng, mất máu và sốc, thường là những gì có thể dẫn đến tử vong. Đồng thời, tất cả các vết bỏng đều có nguy cơ nhiễm trùng. Vì vi khuẩn có thể xâm nhập vào da bị vỡ.
Uốn ván là một biến chứng có thể xảy ra với bỏng ở mọi cấp độ. Giống như nhiễm trùng huyết, uốn ván là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Nó ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh. Cuối cùng dẫn đến các vấn đề với các cơn co thắt cơ bắp. Theo nguyên tắc thông thường, mọi thành viên trong gia đình bạn nên được tiêm phòng uốn ván. Cập nhật cứ sau 10 năm để ngăn ngừa loại nhiễm trùng này.
Bỏng nặng cũng có nguy cơ hạ thân nhiệt và hạ kali máu. Nhiệt độ cơ thể thấp nguy hiểm đặc trưng cho hạ thân nhiệt. Mặc dù điều này có vẻ như là một biến chứng bất ngờ của vết bỏng. Nhưng tình trạng này thực sự xảy ra bởi sự mất nhiệt quá mức của cơ thể do chấn thương. Hạ đường huyết, hoặc lượng máu thấp, xảy ra khi cơ thể bạn mất quá nhiều máu do bỏng.
4. Ngăn ngừa bỏng xảy ra
Cách tốt nhất để chống bỏng là ngăn chặn chúng xảy ra. Một số công việc khiến bạn có nguy cơ bị bỏng cao. Nhưng thực tế là hầu hết các vụ bỏng xảy ra tại nhà. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là những đối tượng dễ bị bỏng nhất. Các biện pháp phòng ngừa bạn có thể thực hiện tại nhà bao gồm:
- Giữ trẻ ra khỏi bếp trong khi nấu ăn.
- Xoay tay cầm nồi về phía sau bếp.
- Đặt bình chữa cháy trong hoặc gần bếp.
- Giữ nhiệt độ máy nước nóng dưới 48 độ C.
- Đo nhiệt độ nước tắm trước khi sử dụng.
- Khóa diêm và bật lửa.
- Lắp đặt nắp ổ cắm điện.
- Kiểm tra và loại bỏ dây điện với dây tiếp xúc.
- Giữ hóa chất xa tầm tay và đeo găng tay trong quá trình sử dụng hóa chất.
- Bôi kem chống nắng mỗi ngày, và tránh ánh nắng mặt trời cao điểm.
Điều quan trọng nữa là phải có kế hoạch thoát hiểm và thực hành trong gia đình. Trong trường hợp hỏa hoạn, điều này sẽ giảm thiểu nguy cơ bất tỉnh và bị mắc kẹt trong đám cháy.
Nguồn tham khảo:
D.G – Tổng Đài Y Khoa
