Có thể thấy rằng rất nhiều vùng đất băng tuyết với nhiệt độ trung bình khoảng -60 độ C nhưng con người vẫn có thể tồn tại. Tuy nhiên, có những trường hợp nhiệt độ dưới 0 độ C con người lại không thể sống được. Vậy đâu là giới hạn chịu lạnh của cơ thể con người?
Trên thực tế, cơ thể của chúng được tạo hóa chuẩn bị sẵn các phương án để đối phó với sự khắc nghiệt của môi trường. Và đối với cái lạnh, cơ thể đã được “tích hợp” các cơ chế để bảo vệ tính mạng chúng ta.
Khi nhận biết môi trường đang trở nên lạnh giá, cơ thể con người có một số cơ chế tự bảo vệ để củng cố thân nhiệt khi nó bị cóng như:
- Các cơ của chúng ta sẽ run rẩy còn răng thì đánh lập cập.
- Vùng não điều khiển thân nhiệt của cơ thể kích thích các phản ứng này để giữ ấm cho các cơ quan quan trọng của cơ thể ít nhất cho đến khi chúng ta tìm được chỗ trú hay hơi ấm nào đó.
- Nhiệm vụ của vùng não là giữ cho các cơ quan chủ chốt của chúng ta ấm bằng mọi giá và nếu cần cũng phải hy sinh những bộ phận ngoại vi. Đó là lý do tại sao chúng ta cảm thấy tê ở đầu ngón tay và ngón chân – vì cơ thể đang dồn máu ấm về trung tâm và hạn chế bơm máu đến những vùng ngoại vi như ngón chân hay ngón tay.
Ngay khi những cơn gió lạnh táp vào mặt, cơ thể chúng ta sẽ tự phản ứng bằng cách chuyển máu tránh xa da cũng như các bộ phận nhô ra bên ngoài như ngón tay, ngón chân và chuyển lượng máu đó vào khu vực trung tâm của các cơ quan này. Quá trình này được gọi là sự co mạch và nó giúp giới hạn lượng nhiệt thất thoát ra ngoài môi trường.
Thực tế, cảm giác lạnh mà bạn cảm nhận không hẳn là những gì mà nhiệt độ đang diễn ra trong môi trường. Khi gặp phải những đợt gió rét bất chợt, thùy não sẽ cảnh báo để cơ thể bắt đầu thực hiện các cơ chế bảo vệ, bởi vậy bạn sẽ cảm thấy rất lạnh và cơ thể không ngừng rung lên. Nhưng chỉ một thời gian ngắn mọi thứ sẽ hoàn toàn bình thường, và khi cơ thể đủ ấm ngược lại bạn còn cảm thấy nóng. Đó là lý do vì sao những người sống ở miền lạnh giá ở ngưỡng nhiệt độ dưới 0 đều cảm thấy thoải mái là vì cơ thể họ đã có sự thích nghi phù hợp.
Chưa có nghiên cứu nào ghi rõ rằng ở con người chịu được nhiệt độ ở mức bao nhiêu. Nhưng có thể thấy rằng rất nhiều vùng đất băng tuyết như vùng Siberi của Nga hay Nam Cực với nhiệt độ trung bình khoảng -60 độ C nhưng con người vẫn có thể tồn tại nếu có những biện pháp bảo vệ cho cơ thể tốt. Ngược lại nếu như bạn không mặc gì giữa thời tiết giá lạnh chỉ khoảng 0 độ C, thân nhiệt sẽ từ từ đi xuống và dẫn đến tử vong.
Theo giáo sư John Castellani, trưởng khoa thân nhiệt và môi trường vùng núi tại Viện nghiên cứu môi trường quân y Hoa Kỳ cho biết nhiệt độ trung tâm bình thường của cơ thể người là 37 độ C. Hiện tượng hạ thân nhiệt nhẹ sẽ xuất hiện lúc thân nhiệt xuống còn 35 độ C. Và nếu tiếp tục xuống nữa, tình hình sẽ tiến triển theo hướng xấu.
Khi thân nhiệt rơi xuống mức 32,2 độ C, cơ chế bù trừ nhiệt độ bắt đầu suy giảm, trạng thái tâm thần có thể biến đổi và thậm chí, bạn có thể bị mất trí nhớ.
Thân nhiệt tại 27,7 độ C, bạn bắt đầu mất ý thức và khi chỉ còn dưới 21 độ C, trạng thái hạ thân nhiệt nặng diễn ra và con người sẽ chết.
Cơ thể ẩm ướt sẽ mất nhiệt nhanh gấp 25 lần so với trong không khí, hoặc nếu ngủ trong lúc cơ thể đang tụt giảm nhiệt độ, con người sẽ thiệt mạng nhanh hơn.
Ngoài ra, trong điều kiện cực lạnh và nhất là khi cơ thể chúng ta không có gì che chắn trước thiên nhiên thì dù không chết nhưng con người sẽ dễ gặp phải những tổn thương đáng kể. Khi các bộ phận cơ thể phải chịu lạnh lâu dài, máu lưu thông sẽ giảm và việc thiếu máu ấm sẽ dẫn đến các cơ bị đóng băng và đứt vỡ.
Nguồn: theo ngaynay.vn
