☰ MỤC LỤC
Khi bị nhiễm sán lợn, tuỳ thuộc nhiễm sán trưởng thành hay ấu trùng sán lợn mà triệu chứng sẽ khác nhau, một số biểu hiện có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Những ngày qua, đã có hàng nghìn trẻ tại huyện Thuận Thành, Bắc Ninh được gia đình đưa về Hà Nội xét nghiệm sán lợn sau lùm xùm về thực phẩm bẩn tại trường mầm non Thanh Khương.
GS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới cho biết, các bệnh ký sinh trùng nói chung và giun sán nói riêng nhiều năm nay được gọi là “căn bệnh lãng quên” do ít người mắc, nhưng qua sự việc tại Bắc Ninh, người dân đang quan tâm đặc biệt đến bệnh sán lợn.
Đây cũng là căn bệnh được ghi nhận tại 55 tỉnh, thành phố, với tỉ lệ mắc trung bình từ 7-10%, tỉ lệ này với trẻ em tại huyện Thuận Thành, Bắc Ninh đang là 12%.
Nhìn thấy đốt sán trong phân
TS Trần Huy Thọ, Trưởng khoa Khám bệnh, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn Trùng TƯ cho biết, sán lợn chủ yếu lây qua đường tiêu hoá và phân chia thành 2 loại là nhiễm sán trưởng thành hoặc ấu trùng sán. Trong đó, nhiễm sán trưởng thành chủ yếu do ăn thịt lợn nhiễm sán (lợn gạo) chưa được nấu chín, ăn tiết canh lợn sống.
Thứ hai là nhiễm trứng sán (ấu trùng sán) thường do uống nước lã, ăn các loại rau sống, rau thủy sinh nhiễm trứng sán. Ấu trùng sán có thể vào máu và di chuyển qua các cơ quan như da, não, mắt… Thường những trường hợp nhiễm ấu trùng sán sẽ nhiễm cả sán trưởng thành.
Với các trường hợp nhiễm sán dây trưởng thành, thường không có biểu hiện triệu chứng rõ rệt. Một số trường hợp có biểu hiện lâm sàng như đau bụng, rối loạn tiêu hóa hoặc có triệu chứng thần kinh (suy nhược).
Tuy nhiên biểu hiện dễ nhận biết nhất là phát hiện các đốt sán trắng trong phân, mỗi đốt dài khoảng 1cm, dẹt, trắng ngà như sơ mít,. Hoặc sán có thể tự bò ra ngoài hậu môn, do đó người dân có thể quan sát, tìm sán qua phân hoặc quan sát trong quần lót vào cuối ngày.
Ngoài ra những trường hợp thường xuyên ngứa vùng hậu môn cũng cần theo dõi, kiểm tra.
Với các trường hợp nhiễm ấu trùng sán, ấu trùng sẽ theo máu đến các cơ, mắt hay não rồi hoá nang. Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà có những biểu hiện khác nhau.
Nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1 – 2 cm hoặc bằng hạt đỗ, hạt lạc, di động dễ, không ngứa, không đau. Do đó khi nhìn thấy nổi u hạch trên da cần đi kiểm tra.
TS Thọ cho hay, những trường hợp sán làm tổ trong não không nhiều và đều có các triệu chứng đi kèm để nhận biết như co giật, đau đầu, động kinh, u nổi dưới da, đi ngoài thấy đốt sán.
Lời kết
Giun sán là một trong những bệnh dễ phòng khi giữ gìn vệ sinh ăn uống, thực hiện ăn chín uống sôi, luôn rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
Ấu trùng sán lợn dễ dàng bị bất hoạt bởi nhiệt độ, ở mức nhiệt 75 độ, chỉ trong vòng 5 phút, sán đã bị tiêu diệt, còn nếu nấu sôi ở 100 oC, khoảng thời gian này rút ngắn chỉ còn 2 phút. Do đó, ngay cả rau, thịt nhiễm sán nhưng nếu được nấu chín, người dân không lo mắc sán.
Thúy Hạnh
