Mới đây, một người đàn ông 53 tuổi nhập viện với tình trạng ho khan một tháng, sau đó đau đầu, chóng mặt, tê tay. Kết quả khám lâm sàng và chụp chiếu cho thấy ông mắc ung thư phổi di căn não, nguyên nhân do thói quen hút thuốc lá suốt 30 năm.
☰ MỤC LỤC
1. Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi
Theo thống kê của Globocan năm 2020, ung thư phổi là ung thư phổ biến thứ hai tại Việt Nam, sau ung thư gan và ung thư vú. Hút thuốc lá là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư phổi, chiếm tới 90% trường hợp mắc bệnh. Hút thuốc lá thụ động cũng là yếu tố nguy cơ tiềm ẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe của người không hút thuốc.
2. Diễn biến thầm lặng, phát hiện muộn
Ung thư phổi thường diễn biến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Do vậy, đa số bệnh nhân phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn, di căn sang các cơ quan khác như não, xương, gan,… khiến việc điều trị trở nên khó khăn và tiên lượng xấu hơn.
Tại sao ung thư phổi thường phát hiện muộn?
- Giai đoạn đầu không triệu chứng: Ở giai đoạn khởi phát, ung thư phổi thường không biểu hiện triệu chứng cụ thể hoặc chỉ xuất hiện những dấu hiệu mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường như ho khan, ho có đờm, mệt mỏi,…
- Thiếu cảnh giác: Do không có triệu chứng điển hình, nhiều người chủ quan, lơ là, không đi khám khi có những dấu hiệu bất thường.
- Chẩn đoán nhầm: Một số triệu chứng của ung thư phổi có thể tương đồng với các bệnh lý khác, dẫn đến chẩn đoán nhầm, làm chậm trễ việc phát hiện ung thư.
3. Tầm soát ung thư phổi – Chìa khóa vàng cho phát hiện sớm
Phát hiện sớm ung thư phổi đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện tiên lượng bệnh. Khi được phát hiện ở giai đoạn đầu, khả năng chữa khỏi ung thư phổi có thể lên đến 80%.
Tầm soát ung thư phổi là việc sử dụng các phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh để phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, trước khi xuất hiện triệu chứng.
Tầm soát ung thư phổi định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường, tăng cơ hội điều trị thành công và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Đối tượng nên tầm soát ung thư phổi:
- Người có tiền sử hút thuốc lá
- Người có người thân trong gia đình mắc ung thư phổi
- Người thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm
- Người trên 40 tuổi
4. Dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi
- Ho: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường biểu hiện dưới dạng ho khan, ho dai dẳng, ho có đờm, ho ra máu.
- Khó thở: Khó thở, hụt hơi, thở khò khè là những dấu hiệu cho thấy chức năng phổi bị ảnh hưởng.
- Đau tức ngực: Cơn đau có thể xuất hiện ở ngực, vai, lưng, lan ra cánh tay hoặc cổ.
- Sụt cân: Sụt cân không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý, bao gồm ung thư phổi.
- Mệt mỏi: Mệt mỏi, thiếu năng lượng là triệu chứng thường gặp ở người bệnh ung thư.
- Khàn tiếng: Khàn tiếng kéo dài có thể do khối u chèn ép dây thanh quản.
- Nuốt nghẹn: Khó nuốt hoặc cảm giác nghẹn khi nuốt có thể do khối u di căn sang thực quản.
- Đau đầu: Đau đầu dai dẳng có thể do khối u di căn sang não.
- Sốt: Sốt kéo dài có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc do ung thư.
Lưu ý:
- Không phải tất cả những người có các dấu hiệu trên đều mắc ung thư phổi. Tuy nhiên, nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
- Chẩn đoán sớm ung thư phổi giúp tăng cao hiệu quả điều trị và cải thiện tiên lượng bệnh.
5. Lời khuyên
Bên cạnh việc tầm soát định kỳ và phát hiện sớm, phòng ngừa ung thư phổi là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
Lời khuyên phòng ngừa ung thư phổi:
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi. Bỏ thuốc lá là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp giảm nguy cơ ung thư phổi và các bệnh lý khác.
- Tránh xa môi trường ô nhiễm: Không khí ô nhiễm, bụi mịn PM2.5 là yếu tố nguy cơ gây ung thư phổi. Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, sử dụng khẩu trang khi ra ngoài là điều cần thiết.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin A, C, E và các chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ ung thư.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện chức năng phổi và giảm nguy cơ ung thư.
- Tránh tiếp xúc với các chất độc hại: Một số chất độc hại như radon, amiăng, silica có thể gây ung thư phổi. Cần cẩn trọng khi tiếp xúc với các chất này và thực hiện các biện pháp bảo hộ an toàn.
- Tiêm phòng cúm và sởi: Viêm nhiễm phổi do cúm hoặc sởi có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi. Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin giúp phòng ngừa các bệnh lý này và giảm nguy cơ ung thư.
- Khám sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và ung thư phổi ở giai đoạn đầu, tăng khả năng điều trị thành công.
Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân bằng cách từ bỏ thuốc lá, thực hiện lối sống khoa học và tầm soát ung thư phổi định kỳ để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.
Tổng đài Y khoa ©
