Xét nghiệm PCR COVID là tên thường gọi của xét nghiệm Realtime RT-PCR nhằm khẳng định một người có đang nhiễm virus SARS-CoV-2 (COVID-19) hay không. Xét nghiệm này đã được Bộ Y tế lựa chọn là xét nghiệm khẳng định bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19.
Xét nghiệm COVID bằng phương pháp Realtime RT-PCR là gì?
Xét nghiệm PCR (xét nghiệm sinh học phân tử) là một phương pháp xét nghiệm để phát hiện vật liệu di truyền (DNA) của virus. Xét nghiệm này giúp phát hiện sự hiện diện của virus nếu bị nhiễm bệnh tại thời điểm xét nghiệm. Xét nghiệm cũng có thể phát hiện các mảnh virus ngay cả sau khi cơ thể không còn nhiễm bệnh.
RT-PCR và PCR cùng là phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử. Về bản chất, PCR là định tính (chỉ cho biết có sợi ADN của virus hay không, không định lượng được virus; còn RT-PCR là bán định lượng, ngoài việc phát hiện sợi DNA, còn xác định tải lượng virus đang có trong cơ thể người bệnh, do đó RT-PCR ưu việt hơn.
Xét nghiệm RT-PCR có thể phát hiện virus SARS-CoV-2 tại giai đoạn cuối của thời kỳ ủ bệnh (1-2 ngày trước khi có triệu chứng đầu tiên) và giai đoạn toàn phát bệnh. Do đó, xét nghiệm RT-PCR được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán người nhiễm Covid-19.
Nếu xét nghiệm nhanh COVID-19 (test nhanh COVID-19) được dùng để sàng lọc ban đầu một người có đang nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không, thì xét nghiệm Realtime RT-PCR (Xét nghiệm PCR) được Bộ Y tế lựa chọn là xét nghiệm khẳng định bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2. RT-PCR giúp chẩn đoán và sàng lọc người nhiễm Covid-19 để khoanh vùng, dập dịch kịp thời.
Để thực hiện xét nghiệm realtime RT-PCR, bệnh nhân sẽ được lấy dịch đường hô hấp bằng que lấy mẫu chuyên biệt, tại các vị trí:
- Dịch đường hô hấp trên: Dịch họng, dịch tỵ hầu, dịch súc họng.
- Dịch đường hô hấp dưới: Đờm, dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi, tổ chức phổi, phế quản, phế nang.
Xét nghiệm PCR COVID bao lâu có kết quả?
Thông thường, xét nghiệm realtime RT-PCR có thể cho ra kết quả trong khoảng 4-6 giờ trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, thời gian trả kết xét nghiệm Covid-19 bao lâu còn tùy thuộc vào từng đơn vị thực hiện cùng nhiều yếu tố như kỹ thuật lấy mẫu, cách bảo quản, thời gian vận chuyển, số lượng mẫu được xét nghiệm. Thực tế ghi nhận, các cơ sở y tế sẽ trả kết quả xét nghiệm realtime RT-PCR COVID-19 sau khoảng 7 – 12 tiếng từ thời điểm lấy mẫu.
Những ai cần xét nghiệm PCR COVID?
Các đối tượng được ưu tiên xét nghiệm Realtime RT-PCR gồm:
- Người nghi nhiễm virus SARS-CoV-2 (có dấu hiệu, triệu chứng) như: sốt, ho, khó thở, đau họng, viêm phổi, mất khứu giác
- Bệnh nhân Covid-19 trong quá trình điều trị
- Trường hợp viêm phổi nặng mà không lý giải được với các nguyên nhân khác
- Người thường xuyên tham gia vào các hoạt động có nguy cơ cao nhiễm Covid-19 như: nhân viên bán hàng, người làm việc trong môi trường tập trung đông đúc, kín gió…
- Xét nghiệm giám sát trong cộng đồng nơi xuất hiện chùm ca bệnh
- Nhân viên y tế, nhân viên bệnh viện.
- Những người nhập cảnh từ các nước có dịch Covid-19
- Người trở về từ các “vùng dịch” được WHO ghi nhận có ca mắc Covid-19 trong vòng 21 ngày kể từ khi nhập cảnh (cách ly tập trung).
- Người trở về từ các vùng dịch đang xảy ra tại Việt Nam trong vòng 21 ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng.
- Theo chỉ định của bác sĩ/ cán bộ điều tra/ cơ quan y tế.
- Người từng tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân Covid-19 (F1)
- Người có tiếp xúc gần (trong phạm vi 2 mét) với người nhiễm Covid-19 hoặc người nghi ngờ nhiễm Covid-19, bao gồm: người sống cùng nhà, cùng phòng làm việc, du lịch, làm việc, ngồi cùng hàng và trước sau 2 hàng ghế trên phương tiện giao thông,…
Nếu đang nằm trong số các yếu tố như nêu trên thì bạn nên liên hệ ngay đến cơ sở y tế để được làm xét nghiệm Covid-19 sớm.
Nếu đang nằm trong vùng địa phương đang có dịch bạn cần liên hệ ngay đến cơ sở y tế để được làm xét nghiệm Covid-19 sớm, hoặc sử dụng dịch vụ xét nghiệm chủ động tại các nơi được Bộ Y tế cấp phép để chia sẻ gánh nặng đối với lực lượng chống dịch Covid-19.
TĐYK (TH)
